- Τι ονομάζεται στυτική δυσλειτουργία;
Ως στυτική δυσλειτουργία ορίζεται η εμμένουσα αδυναμία επίτευξης και διατήρησης επαρκούς στύσης, ώστε να επιτευχθεί ικανοποιητική σεξουαλική επαφή. Αναλύοντας τον ορισμό αντιλαμβανόμαστε, ότι μεμονωμένα ή σποραδικά επεισόδια απώλειας ή μη ικανοποιητικής στύσης δε μπορούν να θεωρηθούν στυτική δυσλειτουργία. Οι διαταραχές της στύσης αποτελούν ένα σημαντικό πρόβλημα υγείας με πολλές ψυχοκοινωνικές προεκτάσεις, που μπορεί να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των ασθενών αλλά και των συντρόφων τους.
- Πως γίνεται φυσιολογικά η στύση;
Η στύση πρακτικά επιτυγχάνεται με τη συσσώρευση αίματος στο εσωτερικό του πέους, που προκαλεί αύξηση του μεγέθους και της σκληρότητας του οργάνου. Είναι μια σύνθετη διαδικασία, που περιλαμβάνει ψυχολογικούς, νευρικούς και αγγειακούς μηχανισμούς ενώ απαιτεί και ένα ελάχιστο επίπεδο συγκεκριμένων ορμονών στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτός είναι και ο λόγος που οι διαταραχές της στυτικής λειτουργίας, μπορεί να οφείλονται σε πολλά αίτια και σε αρκετές περιπτώσεις σε συνδυασμό παραγόντων.
- Πόσο συχνή είναι η στυτική δυσλειτουργία;
Η στυτική δυσλειτουργία φαίνεται να είναι μια αρκετά συχνή πάθηση, που μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικίες. Σε μελέτες που έχουν γίνει σε Αμερική και Γερμανία, τα ποσοστά ύπαρξης στυτικής δυσλειτουργίας κυμαίνονταν από 20 έως και 40 % σε ηλικίες από 30 έως και 80 ετών. Σε μια άλλη μελέτη φάνηκε πως 1 στους 4 ασθενείς που αναζητούν ιατρικές συμβουλές για πρωτοεμφανιζόμενες διαταραχές της στύσης είναι κάτω των 40 ετών.
- Πως ταξινομείται η στυτική δυσλειτουργία ανάλογα με τα αίτια της;
Η στυτική δυσλειτουργία ανάλογα με τον υπεύθυνο αιτιολογικό παράγοντα μπορεί να ταξινομηθεί σε 3 μεγάλες κατηγορίες :
-Οργανική : εδώ περιλαμβάνονται διαταραχές της στύσης που οφείλονται σε αναγνωρισμένες οργανικές παθήσεις, όπως σε ασθενείς με σοβαρή αθηρωματική νόσο των αγγείων.
-Ψυχογενής : ονομάζεται η στυτική δυσλειτουργία που οφείλεται σε ψυχολογικούς παράγοντες, όπως άγχος επίδοσης ή αλλαγή σεξουαλικού συντρόφου.
-Μικτή : εδώ συγκαταλέγονται οι περισσότερες περιπτώσεις στυτικής δυσλειτουργίες, καθώς συνήθως συνυπάρχουν τόσο ψυχολογικοί αλλά και οργανικοί παράγοντες.
- Σε ποιους ασθενείς εμφανίζεται πιο εύκολα η στυτική δυσλειτουργία;
Οι διαταραχές της στύσης μπορεί να σχετίζονται με πολλούς παράγοντες όπως είναι η ηλικία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η δυσλιπιδαιμία (αυξημένη χοληστερόλη), το αυξημένο βάρος / παχυσαρκία, η μειωμένη άσκηση και το κάπνισμα. Έχει αποδειχθεί επίσης συσχέτιση με κάποια φάρμακα (διουρητικά, ψυχοτρόπα) αλλά και αρκετές παθήσεις όπως η κολπική μαρμαρυγή, ο υπερθυρεοειδισμός, η κατάθλιψη, η χρόνια νεφρική νόσος, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και η οστεοπόρωση. Τέλος, στυτική δυσλειτουργία μπορεί να προκαλέσουν και αρκετές ουρολογικές παθήσεις, όπως η καλοήθης υπερπλασία προστάτη, η χρόνια προστατίτιδα, η πρόωρη εκσπερμάτιση και τα χειρουργεία ουρηθροπλαστικών.
- Σχετίζεται η εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας και καρδιαγγειακής νόσου ;
Έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι η ύπαρξη στυτικής δυσλειτουργίας αυξάνει την πιθανότητα μελλοντικής εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου και εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι διαταραχές της στύσης μπορεί να αποτελούν την πρώτη εκδήλωση αγγειακής νόσου και για αυτό το λόγο όλοι οι ασθενείς με πρωτοεμφανιζόμενη στυτική δυσλειτουργία θα πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο των αγγείων και της καρδιακής λειτουργίας.
- Σχετίζεται η εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας με παρεμβάσεις στην πύελο όπως η ριζική προστατεκτομή ή η ακτινοθεραπεία;
Πράγματι, διάφορες ιατρικές πράξεις στην περιοχή της πυέλου μπορεί να έχουν επίδραση στην στυτική λειτουργία, κυρίως μέσω βλαβών που μπορεί να προκληθούν στα νεύρα και στα αγγεία της στύσης που περνάνε στα πλάγια της πυέλου κοντά στον προστάτη αδένα. Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες τα ποσοστά εμφάνισης στυτικής δυσλειτουργίας μετά από ριζική προστατεκτομή μπορεί να φτάσουν μέχρι και το 70%. Παρόμοια φαινόμενα μπορεί να παρατηρηθούν και μετά από ακτινοθεραπεία ή βραχυθεραπεία. Η χρήση βέβαια των νέων ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων (λαπαροσκοπική ριζική προστατεκτομή) καθώς και των νευροπροστατευτικών τεχνικών έχουν μειώσει αρκετά την εμφάνιση αυτής της επιπλοκής. Η διάγνωση και η αντιμετώπιση των διαταραχών της στύσης μετά από παρεμβάσεις πυέλου απαιτούν εμπειρία και εξειδικευμένη γνώση.
- Τι περιλαμβάνεται στη διαγνωστική προσέγγιση ενός άντρα με στυτική δυσλειτουργία;
Η εντόπιση όλων εκείνων των παραγόντων / παθήσεων που μπορεί να σχετίζονται ή να προκαλούν διαταραχές της στυτικής λειτουργίας, είναι μια αρκετά απαιτητική διαδικασία που απαιτεί άριστη συνεργασία μεταξύ του εξεταζόμενου και του ουρολόγου. Στο Central Urology έχουμε αναπτύξει ένα ειδικό πρωτόκολλο για άντρες που παρουσιάζουν προβλήματα στύσης, με σκοπό να γίνει πλήρης και σωστή διερεύνηση του προβλήματος αλλά και να έρθει ο εξεταζόμενος (όταν αυτό κριθεί απαραίτητο) σε επαφή με συναδέλφους άλλων ειδικοτήτων (ενδοκρινολόγους, νευρολόγους, ψυχολόγους) που μπορούν να συνεισφέρουν στην επίλυση του προβλήματος. Το διαγνωστικό αυτό πρωτόκολλο περιλαμβάνει :
– Λήψη ιστορικού : πραγματοποιείται αναλυτική συζήτηση με τον ουρολόγο σχετικά με το αναφερόμενο πρόβλημα, τις συνθήκες που αυτό εμφανίστηκε καθώς και στοιχεία που αφορούν στο σεξουαλικό αλλά και ατομικό ιστορικό του εξεταζόμενου (φάρμακα, χειρουργεία, άλλες παθήσεις). Η εγκατάσταση μιας σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ ουρολόγου και εξεταζόμενου είναι πολύ βασικό στοιχείο στη διερεύνηση της στυτικής δυσλειτουργίας, ενώ η απάντηση συγκεκριμένων ερωτηματολογίων μπορεί να δώσει χρήσιμες πληροφορίες.
-Κλινική εξέταση : η εξέταση θα πρέπει να είναι ενδελεχής και να περιλαμβάνει εκτός από το ουροποιογεννητικό, το ενδοκρινικό, το αγγειακό και το νευρολογικό σύστημα. Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και η εξέταση των έξω γεννητικών οργάνων (πέος, όρχεις) ολοκληρώνουν την εξέταση
-Εργαστηριακός έλεγχος : ο ουρολόγος είναι ο υπεύθυνος γιατρός για να παραγγείλει όλες εκείνες τις γενικές αλλά και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις αίματος, ανάλογα κάθε φορά με το προφίλ και τις συνυπάρχουσες παθήσεις του εξεταζόμενου. Εδώ μπορεί να περιλαμβάνονται εξετάσεις για χοληστερόλη, γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, τεστοστερόνη, PSA και πιο ειδικές ορμονολογικές εξετάσεις.
-Απεικονιστικός έλεγχος : δεν προτείνεται σε όλους του εξεταζόμενους με στυτική δυσλειτουργία αλλά μετά από σύσταση του ουρολόγου μπορεί να ζητηθούν εξειδικευμένες απεικονιστικές εξετάσεις, όπως το δυναμικό υπερηχογράφημα πέους ή ο έλεγχος των σηραγγωδών σωμάτων του πέους.
-Εκτίμηση από ψυχολόγο : βασισμένος στα στοιχεία που έχει συλλέξει μετά από συζήτηση με τον εξεταζόμενο, ο ουρολόγος μπορεί να τον παραπέμψει για ψυχολογική εκτίμηση από κάποιον συνεργάτη της ομάδας, όταν θεωρεί ότι κάτι τέτοιο μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των διαταραχών της στύσης.
- Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί η στυτική δυσλειτουργία;
Καθώς οι διαταραχές της στύσης, αποτελούν συχνά μια σύνθετη και πολυπαραγοντική οντότητα, δεν υπάρχει η «ιδανική» θεραπεία. Αυτό σημαίνει ότι κάθε άντρας με προβλήματα στύσης θα πρέπει να αντιμετωπίζεται από τον ουρολόγο εξατομικευμένα, με βάση το ατομικό και σεξουαλικό ιστορικό του, τις προσδοκίες του και συνυπολογίζοντας πάντα το κόστος και τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες από την κάθε μορφή θεραπείας. Οι θεραπευτικές επιλογές μπορεί περιλαμβάνουν :
-Αλλαγές στην καθημερινότητα / τρόπο ζωής : η απώλεια βάρους, η διακοπή του καπνίσματος και η αύξηση της σωματικής άσκησης μπορούν να συνεισφέρουν στη βελτίωση της στύσης.
-Αντιμετώπιση «αναστρέψιμων» παθολογικών καταστάσεων : η αντιμετώπιση της αυξημένης αρτηριακής πίεσης ή της υψηλής χοληστερόλης, καθώς και η αποκατάσταση των φυσιολογικών επιπέδων συγκεκριμένων ορμονών στο αίμα, μπορεί να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας.
-Συμπεριφορική / ψυχολογική υποστήριξη : η συζήτηση με τον εξεταζόμενο, η ανάλυση των ατομικών αναγκών και προσδοκιών, καθώς η αναγνώριση και αντιμετώπιση στρεσογόνων παραγόντων μπορεί να συμβάλλουν στην επίλυση του προβλήματος χωρίς ανάγκη φαρμακευτικής αγωγής.
-Φαρμακευτική από του στόματος αγωγή : η κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιούνται ονομάζονται αναστολείς της 5E φωσφοδιεστεράσης (Viagra, Cialis).
-Eνέσεις : γίνεται έγχυση αγγειοδραστικών ουσιών στο εσωτερικό των σηραγγωδών σωμάτων του πέους.
-Αντλίες κενού.
-Τοπικές αλοιφές : χορηγούνται αγγειοδραστικές ουσίες στη βάλανο ή στο εσωτερικό της ουρήθρας.
-Θεραπεία με κρουστικά κύματα : ενδείκνυται σε ασθενείς που πάσχουν από στυτική δυσλειτουργία αγγειακής αιτιολογίας.
-Τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης : αποτελεί την τελευταία λύση όταν έχουν αποτύχει όλες οι υπόλοιπες θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Στο Central Urology αντιμετωπίζουμε κάθε εξεταζόμενο με στυτική δυσλειτουργία εξατομικευμένα, δίνοντας μεγάλη βάση στην εχεμύθεια, στη σχέση εμπιστοσύνης με τον γιατρό και στην αναλυτική διερεύνηση των πιθανών αιτιολογικών παραγόντων. Η μεγάλη κλινική εμπειρία μας από τη διαχείριση παρόμοιων περιστατικών, καθώς και η χρήση αυστηρά δομημένων διαγνωστικών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων σε συνδυασμό με τη στενή συνεργασία με συναδέλφους από άλλες ειδικότητες, διασφαλίζουν την αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων των διαταραχών της στύσης.
