- Τι ονομάζεται πρόωρη εκσπερμάτιση;
Ενώ κατά καιρούς έχουν υπάρξει διάφοροι ορισμοί της πρόωρης εκσπερμάτισης, ο πιο πρόσφατος την ορίζει ως «την εκσπερμάτιση η οποία πραγματοποιείται πριν ή κατά την έναρξη της κολπικής διείσδυσης ή άλλου παρόμοιου σεξουαλικού ερεθίσματος και χαρακτηρίζεται από ελάχιστο ή καθόλου έλεγχο του άντρα στη διαδικασία της εκσπερμάτισης». Στον ορισμό της νόσου περιλαμβάνονται:
-Εκσπερμάτιση εντός του πρώτου λεπτού μετά την διείσδυση ή σημαντική μείωση του χρόνου εκσπερμάτισης κάτω από τα 3 λεπτά.
-Εμφάνιση τουλάχιστον για 6 μήνες.
-Αφορά στο 75-100% των περιπτώσεων που επιχειρείται σεξουαλική επαφή.
-Αδυναμία του άντρα να αναβάλλει ή να καθυστερήσει την εκσπερμάτιση κατά την επαφή.
-Η κατάσταση αυτή επιδρά σημαντικά στη σεξουαλική ζωή του ζευγαριού, προκαλεί άγχος, απογοήτευση και ένταση.
-Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να αποδοθεί σε άλλες οργανικές παθήσεις ή λήψη φαρμακευτικών ή άλλων ουσιών.
- Πόσο συχνή είναι η πρόωρη εκσπερμάτιση;
Η ακριβής εμφάνιση της πρόωρης εκσπερμάτισης στο γενικό πληθυσμό δεν είναι γνωστή, καθώς δεν υπάρχει ένας ενιαίος παγκόσμιος ορισμός ενώ αρκετοί άντρες που την εμφανίζουν δεν αναζητούν ποτέ ιατρική βοήθεια. Σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες φαίνεται πως 5% του γενικού πληθυσμού ανεξαρτήτως ηλικίας εμφανίζει εκσπερμάτιση που συμβαίνει κάτω από 2 λεπτά από την έναρξη της επαφής.
- Υπάρχουν διαφορετικές μορφές της πρόωρης εκσπερμάτισης;;
Η πρόωρη εκσπερμάτιση ανάλογα με το χρόνο εμφάνισης και τη διάρκεια μπορεί να ταξινομηθεί σε :
-Δια βίου ή επίκτητη : κάποιοι άντρες εμφανίζουν πρόωρη εκσπερμάτιση από την αρχή της σεξουαλικής τους ζωής, ενώ αντίθετα σε κάποιους άλλους μπορεί να εμφανιστεί σε ανύποπτο χρόνο(επίκτητη). Έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι άντρες με δια βίου πρόωρη εκσπερμάτιση θα αναζητήσουν πιο δύσκολα ιατρικές συμβουλές, καθώς για αυτούς η κατάσταση αυτή αποτελεί τη συνηθισμένη διαδικασία.
-Γενικευμένη ή εξαρτώμενη από καταστάσεις : εδώ υπάρχει διαχωρισμός της πρόωρης εκσπερμάτισης ανάλογα με το αν εμφανίζεται σε όλες τις επαφές και με όλες/όλους τους συντρόφους ή μόνο με συγκεκριμένα άτομα ή συγκεκριμένες συνθήκες.
- Που οφείλεται η πρόωρη εκσπερμάτιση;
Η ακριβής αιτιολογία της πρόωρης εκσπερμάτισης είναι άγνωστη, ενώ έχουν ενοχοποιηθεί τόσο οργανικοί / βιολογικοί όσο και ψυχολογικοί παράγοντες. Έτσι στην παθοφυσιολογία της δια βίου πρόωρης εκσπερμάτισης φαίνεται να συμμετέχουν ένας συνδυασμός σύνθετων νευρολογικών, ενδοκρινολογικών και γενετικών παραγόντων, ενώ αντίθετα η εμφάνιση πρόωρης εκσπερμάτισης κατά της διάρκεια της ζωής οφείλεται κυρίως σε ψυχολογικούς παράγοντες, όπως άγχος επίδοσης ή εντάσεις στη σχέση και μπορεί να συνδυάζεται με άλλες παθήσεις όπως στυτική δυσλειτουργία, παθήσεις του προστάτη ή υπερθυρεοειδισμό.
- Σχετίζεται η εμφάνιση πρόωρης εκσπερμάτισης και στυτικής δυσλειτουργίας;
Έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι ένα μεγάλο ποσοστό αντρών που πάσχουν από στυτική δυσλειτουργία μπορεί να εμφανίζουν και πρόωρη εκσπερμάτιση. Αυτό τις περισσότερες φορές αποδίδεται στο γεγονός ότι και οι 2 καταστάσεις σχετίζονται με κάποιους ψυχολογικούς παράγοντες, συνήθως άγχος σεξουαλικής επίδοσης ή προβλήματα στη σχέση. Εδώ θα πρέπει να δοθεί προσοχή από τον θεράποντα ουρολόγο, ώστε αν συνυπάρχει και στυτική δυσλειτουργία αυτή να αναγνωρισθεί νωρίς και να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά.
- Επηρεάζει η πρόωρη εκσπερμάτιση την ποιότητα ζωής του άντρα;
Έχει αποδειχθεί ότι άντρες με πρόωρη εκσπερμάτιση αναφέρουν μικρότερα ποσοστά ικανοποίησης από την σεξουαλική επαφή και από μια ερωτική σχέση, αδυναμία απόλαυσης της επαφής και μειωμένη συχνότητα επαφών. Επιπρόσθετα, η πρόωρη εκσπερμάτιση μπορεί να έχει καταστροφικά αποτελέσματα στην ψυχολογία του άντρα, προκαλώντας μόνιμο άγχος, ντροπή και τελικά κατάθλιψη ενώ πολύ συχνά επηρεάζεται και η σεξουαλική και ψυχική υγεία και του/της σεξουαλικού συντρόφου. Παρόλη την προαναφερόμενη επιβάρυνση όμως, έχει καταδειχθεί από μελέτες ότι μόνο 10-15% των αντρών που αντιμετωπίζουν θέματα με διαταραχές της εκσπερμάτισης θα αναζητήσουν ιατρική συμβουλή / βοήθεια. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι είναι ακόμα και σήμερα ένα θέμα ταμπού, αλλά και στην πεποίθηση ότι δεν υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης, το οποίο φυσικά δεν ισχύει.
- Τι περιλαμβάνεται στη διαγνωστική προσέγγιση ενός άντρα με πρόωρη εκσπερμάτιση;
Η διερεύνηση των πιθανών αιτιολογικών παραγόντων που μπορεί να οδηγήσουν στην πρόωρη εκσπερμάτιση, καθώς και η αναγνώριση των συνυπαρχόντων παθήσεων ή των λαμβανόμενων φαρμάκων που μπορεί να επιδεινώνουν την κατάσταση απαιτούν μια πολύ καλή συνεργασία μεταξύ εξεταζόμενου και ουρολόγου. Στο Central Urology, αντιμετωπίζουμε τον κάθε άνδρα εξατομικευμένα, σεβόμενοι απόλυτα το ιατρικό απόρρητο και προσφέροντας ένα ασφαλές και φιλικό περιβάλλον στο οποίο μπορούν να αναλυθούν σε βάθος οι συνθήκες και οι καταστάσεις που προβληματίζουν τον εξεταζόμενο.
– Λήψη ιστορικού : η λήψη ενός αναλυτικού ιστορικού είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στη διάγνωση και την αντιμετώπιση της πρόωρης εκσπερμάτισης. Πραγματοποιείται ενδελεχής συζήτηση που αφορά στο παρόν πρόβλημα, στις συνθήκες που αυτό εμφανίστηκε καθώς και στα στοιχεία που αφορούν στο σεξουαλικό αλλά και ατομικό ιστορικό του εξεταζόμενου (φάρμακα, χειρουργεία, άλλες παθήσεις). Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στον τύπο της πρόωρης εκσπερμάτισης, αλλά και στον αντίκτυπο που αυτή μπορεί να έχει στην ποιότητα ζωής του εξεταζόμενου.
-Απάντηση ερωτηματολογίων : κάποια ειδικά ερωτηματολόγια έχουν αναπτυχθεί ώστε να προσδιοριστεί η βαρύτητα της πρόωρης εκσπερμάτισης αλλά και η επιτυχία των θεραπευτικών παρεμβάσεων.
-Κλινική εξέταση : η κλινική εξέταση συμπεριλαμβάνεται στην αρχική αξιολόγηση των αντρών με πρόωρη εκσπερμάτιση και μπορεί να περιλαμβάνει εκτός από το ουροποιογεννητικό, το ενδοκρινικό, το αγγειακό και το νευρολογικό σύστημα. Μπορεί να συμβάλλει στην ανάδειξη άλλων παθήσεων που μπορεί να προκαλούν ή να επιδεινώνουν το πρόβλημα.
- Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί η πρόωρη εκσπερμάτιση;
Η πρόωρη εκσπερμάτιση αποτελεί συχνά ένα σύνθετο φαινόμενο που συνδυάζει οργανικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Οι τρόποι αντιμετώπισης θα πρέπει να συζητούνται αναλυτικά με τον θεράποντα ουρολόγο και να επιλέγεται η σωστή μέθοδος, πάντα με βάση των τύπο της πρόωρης εκσπερμάτισης, το ατομικό ιστορικό και τις προτιμήσεις του εξεταζόμενου. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν :
-Αντιμετώπιση «αναστρέψιμων» παθολογικών καταστάσεων : η αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας, των παθήσεων του προστάτη ή του θυρεοειδούς αδένα μπορεί να οδηγήσουν στην αποτελεσματική διαχείρηση της πρόωρης εκσπερμάτισης.
-Φαρμακευτική αγωγή : αποτελεί τον κορμό της αντιμετώπισης της πρόωρης εκσπερμάτισης. Εδώ συμπεριλαμβάνονται φάρμακα που έχουν εγκριθεί επίσημα για αυτή τη χρήση (dapoxetine-“priligy”), αναισθητικά σπρέι με ξυλοκαϊνη, και άλλα φάρμακα που έχει αποδειχθεί ότι βοηθάνε έμμεσα την πρόωρη εκσπερμάτιση (SSRI, PDE5I). Η χρήση όλων αυτών των σκευασμάτων θα πρέπει να γίνεται υπό τις οδηγίες και την επίβλεψη του ουρολόγου.
-Συμπεριφορική θεραπεία: σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή , μπορούν να ακολουθηθούν διάφορες τεχνικές , που σκοπό έχουν την αύξηση του χρόνου έως την εκσπερμάτιση. Αυτές οι τεχνικές είναι κυρίως αποτελεσματικές στις επίκτητες και όχι στις δια βίου διαταραχές της εκσπερμάτισης. -Ψυχολογική υποστήριξη: όταν η πρόωρη εκσπερμάτιση αποδοθεί σε κάποια ψυχολογικά αίτια, η ψυχολογική υποστήριξη / συζήτηση με κάποιο ψυχολόγο μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση της κατάστασης.