Τι είναι η οξεία κυστίτιδα;
Οξεία κυστίτιδα ονομάζεται η λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος (ουρολοίμωξη) που εμφανίζεται στην ουροδόχο κύστη, στο όργανο δηλαδή που αποθηκεύονται τα ούρα πριν την ούρηση. Εμφανίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε γυναίκες και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η γυναικεία ουρήθρα (ο αγωγός που μεταφέρει τα ούρα από την κύστη προς τα έξω κατά την ούρηση) είναι πολύ πιο μικρή σε μήκος από την ανδρική. Έτσι τα μικρόβια μπορούν πιο εύκολα να φτάσουν το εσωτερικό τοίχωμα της ουροδόχου κύστης στη γυναίκα και να προκαλέσουν φλεγμονή και λοίμωξη που ονομάζονται οξεία κυστίτιδα.
Πόσο συχνή είναι η οξεία κυστίτιδα
Η οξεία κυστίτιδα είναι η πιο συχνή ουρολοίμωξη στις γυναίκες. Έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι 1 στις 2 γυναίκες θα εμφανίσει τουλάχιστον ένα επεισόδιο οξείας κυστίτιδας κατά τη διάρκεια της ζωής της, ενώ 1 στις 3 θα εμφανίσει αυτό το επεισόδιο πριν την ηλικία των 24 ετών. Αυτό σημαίνει ότι η εμφάνιση της οξείας κυστίτιδας είναι πιο συχνή σε νέες γυναίκες, χωρίς αυτό να αποκλείει την εμφάνισή της σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Διαφορετικές μορφές της οξείας κυστίτιδας
Η λοίμωξη αυτή της ουροδόχου κύστης χωρίζεται σε 2 μεγάλες κατηγορίες:
-Απλή (ανεπίπλεκτη) κυστίτιδα : είναι η λοίμωξη που εμφανίζεται σε γυναίκες ΜΗ έγκυες, χωρίς γνωστές ανατομικές ή λειτουργικές διαταραχές του ουροποιητικού συστήματος, χωρίς να έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
-Επιπλεγμένη κυστίτιδα : είναι η λοίμωξη που εμφανίζεται σε εγκύους, σε ασθενείς με διαταραχές ή ιστορικό χειρουργείων στο ουροποιητικό σύστημα, σε γυναίκες που έχουν μόνιμο καθετήρα και σε αυτές με παθήσεις που επηρεάζουν την άμυνα του οργανισμού (π.χ. ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη). Η διάγνωση και η αντιμετώπιση μιας επιπλεγμένης κυστίτιδας είναι πιο απαιτητική από αυτή της ανεπίπλεκτης.
Εμφανίζεται οξεία κυστίτιδα στους άντρες;
Αν και πολύ σπάνια ,η οξεία κυστίτιδα μπορεί να εμφανιστεί και στον ανδρικό πληθυσμό. Ακόμα όμως και σε αυτές τις περιπτώσεις δεν μπορεί να αποκλειστεί η συμμετοχή του προστάτη αδένα στη λοίμωξη, οπότε ακολουθείται η θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας προστατίτιδας.
Διαβάστε περισσότερα για την οξεία προστατίτιδα εδώ.
Παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση ουρολοίμωξης
Λανθασμένα η εμφάνιση οξείας κυστίτιδας – ουρολοίμωξης έχει συσχετισθεί με την κακή υγιεινή ή τη χρήση κοινόχρηστων μπάνιων, ενώ κάτι τέτοιο δεν έχει ποτέ τεκμηριωθεί επιστημονικά. Οι μόνοι αποδεδειγμένοι προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση οξείας κυστίτιδας είναι:
-Η σεξουαλική επαφή.
-Η χρήση σπερματοκτόνων.
-Νέος σεξουαλικός σύντροφος.
-Μητέρα με ιστορικό ουρολοιμώξεων / κυστίτιδας.
-Ιστορικό ουρολοιμώξεων σε παιδική ηλικία.
Τα συνηθέστερα μικρόβια που προκαλούν οξεία κυστίτιδα;
Το πιο συχνό μικρόβιο που προκαλεί οξεία κυστίτιδα στις γυναίκες είναι το κολοβακτηρίδιο ή αλλιώς Escherichia Coli. Άλλοι μικροοργανισμοί που ανευρίσκονται συχνά είναι ο πρωτέας, ο εντερόκοκκος, η κλεμπσιέλλα και η ψευδομονάδα. Το φάσμα των μικροβίων και η ευαισθησία τους στα αντιβιοτικά μπορεί να διαφέρουν σημαντικά σε ασθενείς με πρόσφατη ή πολλαπλές νοσηλείες στο νοσοκομείο, με ξένα σώματα (καθετήρες) ή σε αυτούς που έχουν λάβει πολλές αντιβιώσεις.
Συμπτώματα που έχει μια γυναίκα με οξεία κυστίτιδα
Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι τσούξιμο κατά την ούρηση, συχνοουρία, παρουσία αίματος στα ούρα και πόνος χαμηλά στην κοιλιά. Γυναίκες με απλή ανεπίπλεκτη κυστίτιδα ΔΕΝ εμφανίζουν κολπικές εκκρίσεις και ΔΕΝ παρουσιάζουν πυρετό. Σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας ή σε ασθενείς με καθετήρα τα συμπτώματα μπορεί να μην είναι τόσο χαρακτηριστικά.
Πως γίνεται η διάγνωση της οξείας κυστίτιδας
Βασιζόμενος στα συμπτώματά σας καθώς και στην εξέταση των ούρων είτε με dipstick (μία ταινία που βυθίζεται στα ούρα και αλλάζει χρώμα αναδεικνύοντας την ύπαρξη λοίμωξης) είτε με γενική ούρων, ο ουρολόγος σας θα σας προτείνει την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή αρχικά εμπειρικά. Η καλλιέργεια των ούρων θα επιβεβαιώσει την ουρολοίμωξη, θα ταυτοποιήσει το υπεύθυνο μικρόβιο καθώς και την ευαισθησία του στα διαθέσιμα αντιβιοτικά. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως λόγου χάρη σε νέες γυναίκες με πρώτο επεισόδιο κυστίτιδας η καλλιέργεια μπορεί να παραλειφθεί.
Η ανεύρεση μικροβίου στα ούρα (θετική καλλιέργεια) χωρίς την ύπαρξη συμπτωμάτων ονομάζεται ασυμπτωματική βακτηριουρία, και ΔΕ χρειάζεται θεραπεία, παρά μόνο στις έγκυες γυναίκες.
Πως αντιμετωπίζεται η οξεία κυστίτιδα
Ο ουρολόγος είναι ο κατάλληλος ιατρός για να συνταγογραφήσει τη σωστή αντιβιοτική αγωγή με βάση τα τοπικά πρωτόκολλα αλλά και τις ιδιαιτερότητες της κάθε ασθενούς (άλλες παθήσεις, αλλεργίες, πρόσφατη λήψη αντιβιοτικών).
Σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες τα αντιβιοτικά πρώτης γραμμής για την αντιμετώπιση της απλής οξεία κυστίτιδας είναι :
-Φωσφομυκίνη (Fosfocin)
-Νιτροφουραντοϊνη (Furolin)
-Κεφαλοσπορίνες (Ceclor, Zinadol)
O ουρολόγος σας θα σας υποδείξει την κατάλληλη δοσολογία και τον απαιτούμενο χρόνο θεραπείας.
Υπάρχει περίπτωση τα συμπτώματα να μην υποχωρήσουν ή να ξαναεμφανιστούν;
Συνήθως η επιμονή των συμπτωμάτων σχετίζεται με ανθεκτικότητα του μικροβίου στη χορηγούμενη αντιβιοτική αγωγή. Σε αυτή την περίπτωση, με τη χρήση της καλλιέργειας και του αντιβιογράμματος ο ουρολόγος σας θα σας συνταγογραφήσει τη κατάλληλη αντιβίωση ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το μικρόβιο.
Επανεμφάνιση των συμπτωμάτων συνήθως παρατηρείται μετά από θεραπεία που δεν έχει ολοκληρωθεί, δηλαδή η ασθενής δεν έχει λάβει την αντιβίωση για το διάστημα που απαιτείται. Η εμφάνιση πάνω από 3 επεισοδίων οξείας κυστίτιδας το έτος ή άνω των 2 ανά εξάμηνο ονομάζεται υποτροπιάζουσα κυστίτιδα και απαιτεί ειδικά διαγνωστικά και θεραπευτικά μέσα.
Διαβάστε περισσότερα για τις υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις.
Μπορούν να εμφανιστούν επιπλοκές από την οξεία κυστίτιδα;
Η απλή οξεία κυστίτιδα είναι η πιο απλή μορφή ουρολοίμωξης και η έγκαιρη διάγνωσή της οδηγεί πάντα σε αποτελεσματική θεραπεία. Σε ασθενείς που μπορεί να αγνοήσουν τα συμπτώματα της κυστίτιδας και να μη λάβουν την κατάλληλη θεραπεία υπάρχει πάντα ο κίνδυνος το μικρόβιο να «ανέβει» προς τα νεφρά και να προκαλέσει μια πιο σοβαρή ουρολοίμωξη που ονομάζεται πυελονεφρίτιδα και χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο και πυρετό.
